همه ي ما مي دانيم انجام پايان نامه يكي از بزرگترين دغدغههاي دانشجويان است. اما نگراني بزرگتر از آن دفاع از پايان نامه است. دانشجو ممكن است تجربه دفاع را نداشته باشد يا به هر دليل ديگري استرس داشته باشد. داشتن استرس كاملا طبيعيه اما چگونه ميتوان اين استرس را كاهش داد و بر خود مسلط شد تا بتوان دفاع خوبي داشت و نتيجه چند ماه زحمت و كوشش را به ثمر رساند؟ همانطور كه گفتيم نگارش پاياننامه علمي، معتبر و باكيفيت مهمترين دغدغه دانشجويان دوره دكتري است، اما حقيقت اين است كه مهمتر از اين كار، دفاع از پاياننامه است؛ از اينرو لازم است تا بايدها و نبايدهاي روز دفاع پايان نامه دكتري را بدانيد.
هدف دفاع از پايان نامه چيست؟
در جلسه دفاع دانشجو به همراه اساتيد داور و استاد راهنما جمع ميشوند تا دربارهي پژوهش دانشجو صحبت كنند. هدف از اين جلسه اين است كه استادان مطمئن شوند دانشجو خود پژوهشها رو انجام داده و سرقتي در پژوهش از آثار ديگران صورت نگرفته است. به علاوه استادان با پرسيدن سوال هاي مختلف متوجه ميشوند كه دانشجو تا چه حدي موضوع پژوهش خود را درك كرده است. شايد همين پرسش هاي عميق باعث ترسناك به نظر رسيدن جلسه دفاع از پايان نامه ميشوند!
بايدها و نبايدهاي روز دفاع پايان نامه دكتري چه مواردي را شامل مي شوند؟
۱٫تمرين واقعي داشته باشيد.
براي آن كه بتوانيد بر روي پايان نامه خود به طور كامل تسلط پيدا كنيد نياز به تمرين مكرر خواهيد داشت. در خانه بارها و بارها تمرين كنيد تا در روز دفاع بتوانيد بدون تكيه بر كاغذ و يادداشت هاي خود صحبت نماييد. تجربه نشان داده افرادي كه بدون نگاه به يادداشت و به طور شفاهي پايان نامه خود را ارائه مي دهند به مراتب موفق تر عمل مي كنند.
به طور ميانگين دانشجو بين ۳۰ الي ۴۵ دقيقه فرصت خواهد داشت تا به ارائه پايان نامه خود بپردازد. براي مثال در مدت ۳۰ دقيقه زمان بندي ارائه مي تواند مانند زير باشد:
- معرفي اهداف پژوهش : ۳ دقيقه
- بيان پيشينه تحقيق و ساختار كلي پژوهش : ۷ دقيقه
- معرفي روش تحقيق : ۵ دقيقه
- دستاورد هاي تحقيق : ۱۰ دقيقه
- بخش نتيجه گيري و توصيه : ۵ دقيقه
۲٫ پيش از روز دفاع ، تجهيزات مورد نياز را بررسي نماييد
از آن جا كه معمولا پايان نامه در روز دفاع توسط برنامه پاورپوينت ارائه مي شود لازم است پيش از زمان دفاع تجهيزات مربوط به نمايش آن بررسي و تست شوند به همين دليل نكات زير را در نظر داشته باشيد:
- كامپيوتر يا لپ تاپي كه قرار است اسلايدهاي خود را توسط آن به نمايش درآوريد چك كنيد. ( شارژ كافي داشته باشد يا فونت هاي به كار رفته را به طور صحيح نمايش دهد.)
- سيستم هاي پخش كننده تصوير (ويدئو پروژكتور ) را بررسي كنيد تا از نمايش اسلايد هاي خود به طور درست و واضح اطمينان حاصل كنيد. سالن دفاع را پيش از ارائه از لحاظ امكانات ، نور و … بررسي كنيد.
۳٫ مراقب سلامتي خود باشيد
اگر چه مراقبت از سلامتي هميشه يك اصل مهم به شمار مي آيد اما در روزهاي نزديك به روز دفاع اهميت دوچندان مي يابد. توصيه مي كنيم شب قبل از دفاع به طور كامل استراحت نماييد تا با تمركز بيشتري در جلسه حضور يابيد.
۴٫ مناسب ترين پوشش را داشته باشيد
داوطلبان بايد در نظر داشته باشند كه قرار است در يك جلسه كاملا رسمي شركت نمايند لذا بايد پوشش مناسبي را انتخاب نمايند. توصيه مي شود كه از لباس هاي تميز و اتو شده و در عين حال ساده هم چنين عطر ملايم براي روز دفاع استفاده نمايند.
۵٫ در جلسات دفاعيه شركت كنيد
شركت در جلسات دفاعيه از نكاتي است كه بايد به آن توجه كرد. بهتر از پيش از زمان جلسه دفاعيه خود ، در جلسه هاي دفاعيه دوستان و همكلاسي هاي خود شركت نماييد تا با فرآيند ها و رويداد هاي جلسه دفاعيه آشنا شويد.
۶٫ قوانين دانشگاه خود را بررسي كنيد
بهتر از پيش از حضور در جلسه دفاعيه ، درباره شيوه كار و قوانين دانشگاه محل تحصيل خود در برگزاري جلسات دفاعيه پرس و جو كنيد. به طور مثال تحقيق كنيد كه كدام اساتيد در جلسه دفاع حضور مي يابند.
۷٫ بهترين زمان را براي جلسه دفاعيه خود انتخاب كنيد
براي دفاع پايان نامه خود مناسب ترين زمان را انتخاب كنيد. بهتر است ساعت دفاعيه خود را پيش از ساعت ۱۰ صبح قرار ندهيد.
۸٫پذيرايي را به ديگران واگذار نماييد
بهتر است كارهاي مربوط به پذيرايي (از تهيه تا توزيع) را به شخص ديگري مثلا يكي از هم كلاسي ها يا دوستان خود واگذار نماييد و ذهن خود را مشغول اين گونه مسائل نكنيد تا بتوانيد عمده تمركز خود را بر ارائه پايان نامه معطوف نماييد.
۹٫ تمام جزئيات پايان نامه خود را بررسي نماييد
اساتيدي كه قرار است در جلسه دفاعيه شما حضور داشته باشند پايان نامه شما را با تمام جزئياتش مطالعه مي كنند لذا بهتر است بر تمام بخش هاي پايان نامه خود به طور كامل تسلط داشته باشيد و از آخرين پژوهش هاي انجام شده در راستاي موضوع پايان نامه خود آگاهي يابيد.
۱۰٫ فهرستي از سوالات احتمالي تهيه كنيد
بهتر است يك ليست از سوالاتي كه احتمال پرسيدن آن ها توسط داوران زياد است ، تهيه نماييد. اين كار باعث مي شود تسلط بيشتري بر پايان نامه خود بدست آوريد همچنين از استرس شما در جلسه دفاعيه كم خواهد كرد. در اين قسمت ما بخشي از سوالات جلسه دفاع پايان نامه را كه احتمال بيشتري دارد تا از داوطلب پرسيده شود ، قرار داده ايم.
دليل استفاده شما از اين روش تحقيق چيست؟
در اين روش ، با چه محدوديت هايي مواجه شديد؟
آيا يافته هاي شما از لحاظ آماري مهم هستند؟
قوي ترين و ضعيف ترين بخش كار شما چيست؟
مهم ترين دستاورد كار شما چيست؟
براي پژوهش هاي بعدي كه در راستاي موضوع شما شكل مي گيرد چه توصيه هايي داريد؟
كاربردهاي عملي تز شما در چيست؟
۱۱٫ يك نسخه از پايان نامه خود را به همراه داشته باشيد
يك نسخه از پايان نامه خود را كه با نسخه تحويل داده شده به داوران يكي است ، به همراه داشته باشيد. نكات و بخش هاي مهم آن را مشخص نماييد (هايلايت كنيد) تا راحت تر بتوانيد از آن ها استفاده نماييد.
۱۲٫ داوران را به چالش بكشيد
شروع خوبي داشته باشيد. سعي كنيد در ارائه پايان نامه خود ، متكلم وحده نباشيد چرا كه اين كار باعث مي شود جلسه را به فضايي كسل كننده تبديل كنيد. مدام سوال و چالش ها را مطرح كنيد و خودتان پاسخ دهيد تا ذهن شنونده درگير شود. مطمئن باشيد با اين روش جلسه از فضاي خسته كننده به دور خواهد بود. فراموش نكنيد كه خستگي داور نتيجه خوبي ندارد. در طي صحبت ، با آوردن نام افراد صاحب نام فضاي جلسه را تغيير دهيد.
۱۳٫ با نگاه كردن به پايان نامه از استرس خود بكاهيد
همان طور كه پيش تر ذكر كرديم ، روز قبل از جلسه دفاعيه به طور كامل استراحت داشته باشيد و از تغذيه مناسب استفاده كنيد. چنانچه در روز دفاعيه دچار استرس شديد سعي كنيد به بهانه چك كردن چيزي در پايان نامه ، از شدت آن بكاهيد.
۱۴٫ در پايان جلسه از اساتيد حاضر در جلسه قدرداني كنيد
در بيشتر اوقات مشاهده شده است كه دانشجو به دليل اضطراب جلسه دفاع ، تشكر و قدرداني از اساتيد حاضر در جلسه را فراموش مي كند. براي جلوگيري از اين كار بهتر است در زمان تهيه پاورپوينت اسلايد آخر را به اسامي استاداني كه در جلسه حضور دارند اختصاص دهيد و قدرداني هاي لازم را به عمل آوريد.
۱۵٫ برخي اتفاقات از كنترل شما خارج هستند
برخي موارد مانند قطع شدن برق ، افتادن صفحه پروژكتور ، خاموش شدن ناگهاني پروژكتور و… به هيچ عنوان نقصي را متوجه شما نخواهد كرد. در اين مواقع ، خونسردي خودتان را حفظ كنيد. خيلي خونسرد در محل ارائه تان بايستيد و اجازه دهيد دوستانتان رفع مشكل كنند. البته اگر كامپيوتر يا لپ تاپ ويروسي باشد و ناگهان وسط كار هنگ كند، نقص متوجه شما خواهد بود.
در هنگام دفاي از پايان نامه دكتري به ۵ نكته توجه كنيد
هنگام برگزاري جلسه دفاع از پاياننامه دكتري نيز دانشجويان بايد به نكات مهمي توجه كنند كه عبارتاند از:
۱٫ آغازي درست، پرانرژي و جذاب: بهتر است با نام خدا و معرفي خود و موضوع پاياننامه كلام را آغاز كرد، سپس به معرفي استاد راهنما و مشاور با ذكر لفظ استاد يا دكتر پرداخت و از آنها و حضار تشكر كرد. يك مقدمه مناسب و محترمانه ميتواند تاثير خوبي بر حاضران در جلسه بگذارد و در نهايت به پاياني خوب ختم خواهد شد.
۲٫ صحبت درباره موضوع پاياننامه: دانشجو بايد براساس برنامهريزياش داستان پاياننامه خود را روايت كند و نكات مهم را طبق اولويتهايي كه مشخص كرده توضيح دهد؛ دلايل انتخاب موضوع پاياننامه، اهداف پژوهش، اهميت آن، ساختار كلي و روش تحقيق، چگونگي گردآوري اطلاعات، فراز و فرودهاي فرآيند تحقيق، دستاوردهاي پژوهش، مدت زمان پژوهش و… در اين بخش ميتوان به متمايز و مفيد و موثر بودن پژوهش اشاره كرد تا ارزش كار مشخص شود.
۳٫ طرح سوالات و فرضيهها: هر پاياننامه بر مبناي پرسشهايي شكل ميگيرد و در هر فصل به يكي از آنها با طرح فرضيههايي پاسخ داده ميشود. اينك بايد بهطور خلاصه به اين سوال و جوابها پرداخت، مگر اينكه استادان خواستار توضيح بيشتري باشند.
۴٫ بيان نتيجهگيري: در بخش پاياني بايد نتيجهگيري دانشجو از پژوهش بيان و پيشنهادهايي ارائه شود.
۵٫ تشكر مجدد و قدرداني از استادان: در انتهاي جلسه ضروري است از استادان دوباره سپاسگزاري كرد و يكي از روشهاي خوب آن اختصاص اسلايد پاياني پاورپوينت به ذكر نام استادان و تقدير از آنهاست.
مشاوره انجام پايان نامه ارزان دكتري
اگر شما دانشجوي كارشناسي ارشد و دكتري باشيد احتمالا نوشتن پايان نامه يكي از دغدغه هاي شماست. انجام پايان نامه علاوه بر مشكلاتي كه براي نگارش ، انتخاب موضوع پايان نامه و نوشتن پروپزال دارد ، جنبه مالي آن نيز يكي از مشكلات دانشجويان است. نگارش پايان نامه از ابتدا تا انتها شامل هزينه هايي است كه شايد برخي از دانشجويان توان پرداخت آن را نداشته باشند. بنابراين ما در نگارشگران برتر با استفاده از برترين مشاوران كشور سعي كرده ايم تا هزينه هاي اضافي را كسر و انجام پايان نامه براي شما ارزان تمام شود. كافيست تا با مشاورين ما تماس بگيريد تا شما در انجام پايان نامه ارزان راهنمايي كنند.